Min iqqar Wedlis Iqeddsen

x řemřac?

 

 

Deg wedlis Amezwaru (adlis wiss amezwaru n Wedlis Iqeddsen) neqqar:

 

Issehwa-dd SIDI AREBBI ijj n yiḍeṣ yuǧeɣ x Adam

uca am tuɣa iṭṭeṣ, řexdenni iksi icten zi tɣezdisin nnes uca iqqen amcan sadu nnes s weysum.

Yarra SIDI AREBBI taɣezdist tenni i iksi zi Adam d tamɣart uca iwyi tt-idd ɣar Adam. Inna Adam:

 

“Řexxu tanita aqa-tt d iɣes zeg ixsan inu

d aysum zeg weysum inu.

Ad tetwasemma ‘taryazt’, (ixs ad yini ‘tamɣart’),

minzi nettat tetwaksi-dd zeg weryaz.

S man aya ad yejj aryaz babas d yemmas,

ad iqqen ɣar temɣart nnes, ad iřin d ijj n weysum.”

(Amezwaru 2:21-25)

 

Di Řexbar Aṣebḥan s ufus n Matta neqqar x ijj n umsagar jar Yeccu Lmasiḥ d Ifarisiyyen nni t isseqsan ammu:

 

“Ma ɣars řḥeqq i bnadem ad iǧef i temɣart nnes

amenni waha?”

Yarra-dd xasen Yeccu “Ma war teɣrim ca

belli wenni iggin bnadem zeg umezwaru,

igga iten d aryaz d temɣart,

uca aqa inna ‘s uyenni ittxeṣṣa i bnadem ad ismeḥ

di babas d yemmas, ad iřṣeq di temɣart nnes

uca tnayen idsen nni ad iřin d ijj n weysum'?’

Ammu war ttiřin ɛad d tnayen,

maca ad iřin d ijj n weysum.

Xenni min issmun Arebbi, bnadem war t ibeṭṭi.”

(Matta 19:3-6)

 

Ammu nessen aqa AREBBI d wenni dd-ixeřqen řemrac jar weryaz d temɣart nnes ḥima ad iřin d ijj n weysum uca nefhem ɛawed aqa bnadem war izemmar  ad ibḍa min issmun AREBBI. D man aya d lqaɛida n Arebbi i marra iwdan. Di tiṭṭawin n Arebbi řemřac jar weryaz d temɣart nnes ad iqqim ař  řmewt n ijjen zzaysen am mammec neqqar di Tebrat n umazan Bulis ɣar řmuminin di Ruma, inna:

 

Minzi tamɣart tenni sadu weryaz s ccariɛa,

aqa tettɣima tuyeř deg yiri n weryaz nnes

 mintra ɛad iddar,

maca mařa immut weryaz,

aqa tetwafekk zeg weryaz s ccariɛa.

Xenni mařa tedweř i weryaz nneḍni,

min i ɣa yekk weryaz iddar, tetwasemma tezna.

Maca mařa immut weryaz nnes,

nettat ɣars lḥurriya zi ccariɛa

ařami war tzenni mařa temřec ak-d weryaz nneḍni.

 (Rum. 7:2-3)

 

Aryaz d temɣart qqnen ijj ɣar wenneḍni s řemřac ař i ɣa immet ijj zzaysen. Aryaz war izemmar ad iǧef i tamɣart nnes u tamɣart war tzemmar ad teǧef i weryaz nnes. Maca aṭṭas n yenni iḥessben ixef nsen d imasiḥiyyen uřa d iwdan inni war iḥessben ixef nsen d imasiḥḥiyen war ḍeffaren ca awař n Arebbi di man aya u tteǧfen u aṭṭas zzaysen meǧcen wiss tnayen am weryaz niɣ temɣart nsen ɛad yekk ad iddar. Xzar min iqqar Lmasiḥ x yenni itteggen ammu:

 

Maca necc ad awem iniɣ, marra wenni i ɣa iǧfen

i temɣart nnes, war iǧi zi ssibbet n tuqeḥbit,

ittarra tt ad tezna uca wenni i ɣa imeřcen

tenni umi iǧfen, aqa netta izna.

(Matta  5:32)

 

Maca necc ad awem iniɣ, aqa wenni i ɣa iǧfen

i temɣart nnes, war iǧi zi ssibbet n tuqeḥbit,

uca ad imřec icten nneḍni, aqa netta izenna

u wenni i ɣa imeřcen tamɣart tenni iǧfen,

aqa uřa d netta izenna.”

(Matta  19:9)

 

 

 Inna asen “Wi i ɣa iǧfen i temɣart nnes uca ad imřec tenneḍnit, aqa netta izna xas.

u mařa tamɣart teǧef i weryaz nnes,

xenni ad temřec wenneḍni, aqa nettat tezna.”

(Marku10:11,12)

 

Marra wi i ɣa iǧfen i temɣart nnes

uca ad imřec ak-d tenneḍnit,

aqa izenna u marra wi i ɣa imeřcen

tenni umi x yuẓẓeř weryaz nnes, aqa izenna.

(Luka 16:18)

 

Mařa iǧfen iwdan di zzaman-a, Arebbi war iḥesseb man aya d uneggar n řemřac nsen. Iḥesseb man aya d ddenb d zzina, maca di tiṭṭawin nnes řemřac iqqim ař i ɣa immut ijj zzaysen. Aṭṭas n iwdan ittɣiř asen aqa Lmasiḥ isamḥ i bnadem ḥima ad imřec wiss tnayen mintra aryaz niɣ tamɣart iddar (teddar) ɛad, qqaren aqa Lmasiḥ inna 'war iǧi zi ssibbet n tuqeḥbit' (xzar sennej Matta 5 d 19). Xenni ittɣiř asen aqa bnadem war izemmar ad iǧef mɣir mařa aryaz nnes niɣ tamɣart nnes izenna. Maca Lmasiḥ war iqqar man aya, maca issawař x 'tuqeḥbit'. Nessen marra aqa zzina d tuqeḥbit, maca tuqeḥbit days uřa d aṭṭas n tmesřayin nneḍni. Neqqar di Tebrat n umazan Bulus i Ruma x iwdan nni ugin ad ɛebden Arebbi:

 

Aqa nitni beddřen tidett n Arebbi s uxarriq,

ɛebden u xedmen i min dd-itwaxeřqen

sennej i wenni ixeřqen

wenni umi ɣar teǧa lbaraka i řebda qaɛ. Amin.

S uyenni isellem iten Arebbi ɣar ucahi infeḍḥen,

minzi uřa d timɣarin nsen beddřent abrid n ṭṭbiɛet

s min war iǧin d ṭṭbiɛet.

Amenni iryazen ɛawed jjin tamunt ɛlaḥsab ṭṭbiɛet

ak-d temɣarin, deɛqen s nnecwat ak-d wayawya,

iryazen itteggen řefḍayeḥ ak-d yeryazen,

qebbřen deg ixef nsen řmunet i isdaheǧen axeṭṭu nsen.

(Rum. 1:25-27)

 

Marra man aya d tuqeḥbit, maca tuqehbit nni war teǧi d zzina. Tuqeḥbit aqa-tt marra markat n řefsed i imsaren barra i řemřac, war iǧi d zzina waha. Nessen zeg Wedlis Iqeddsen, aqa ccariɛa tḥarrem ammu řemřac jar yenni zeg ict n twacunt (xzar Law. 18:6-18)

 

(1) mmis war izemmar ad imřec ak-d yemmas,

tamɣart n babas,

(2) mmis war izemmar ad imřec ak-d učmas

(zi babas niɣ zeg yemmas),

(3) babas war izemmar ad imřec ak-d yeǧis n mmis

niɣ n yeǧis,

(4) mmis war izemmar ad imřec ak-d učmas n babas

niɣ ak-d učmas n yemmas,

(5) mmis war izemmar ad imřec ak-d temɣart n umas

n babas

(6) babas war izemmar ad imřec ak-d temɣart n mmis

(7) tawmat war izemmar ad imřec ak-d temɣart n umas

(8) ........

 

Maca aḥarrem-a war tuɣa zeg umezwaru minzi iḥenjiren n Adam meřcen ak-d wayawya uca  ntaf ɛawed deg wedlis n Uffuɣ 6:20 aqa Amran (wenni zi ayt n Lawi) imřec ak-d učmas n babas umi tuɣa ayt n Israyil ɛad di Miṣra qbeř uffuɣ nsen zi Misřa s ufus n Musa. Maca umi dd-tusa ccariɛa s ufus n Musa, ntaf aqa din řemřacat nni war ttwaheṣṣben ca d řemřacat zzat i Arebbi. S uyenni izemmar aqa Lmasiḥ tuɣa iceyyar ɣar řemřacat-a umi  inna 'war iǧi zi ssibbet n tuqeḥbit'. Mařa ca n yijjen jar ayt n Israyil tuɣa iffeɣ zeg webrid n Arebbi ařami imřec barra i ccariɛa n Arebbi s ufus n Musa u awarni man aya, indem, iǧef i temɣart nnes, aya war itwaḥasseb ca aqa netta ittarra tamɣart nnes tezna.

 

Maca waxxa amenni u s marra man aya war neqqar deg iziynat i nqeddem sennej zeg Wedlis Iqeddsen aqa Lmasiḥ iwca ttesriḥ i wenni x ittwajj zeg weryaz nnes niɣ zi temɣart nnes ḥima ad imřec wiss tnayen am ittekk weryaz niɣ tamɣart ddaren ɛad. Wenni izennan uřa d wenni ittwajjen ittxeṣṣa asen s tnayen idsen ad ṭaɛen i wawař n Lmasiḥ. Wenni izennan ittxeṣṣa as ad indem u ad inɛem s ddenb nnes u wenni ittwajjen ad iqqim amenni, ittxeṣṣa as war izenna uřa d netta(t) am wenneḍni. Awař-a d ijj n wawař iqseḥ x bnadem. Ad taɣ d man aya d ssibbet i zi  Lmasiḥ tuɣa yarenni ɛad deg wawařen nnes řami dd-yarra x min nnan imeḥdaren nnes.

 

'Mařa ammu i teǧa tmesřact jar bnadem d temɣart nnes, xenni nehřa mma ad imřec.'

Mac Yeccu inna asen 'Maci marra zemmaren

ad qebřen awař-a mɣir inni umi temmewc.

Minzi aqa din inni itwaqessen

zeg uɛeddis n yemmatsen,

uca aqa din inni itwaqessen zeg iwdan

uca aqa din inni iqeṣṣen ixef nsen

di ṭṭweɛ n tgeldit n ijenwan.

 Wenni izemmaren ad t iqbeř, ejj it ad t iqbeř.' ”

(Mat. 19:10-12)

 

Awařen n umazan Bulus x řemřac

 

"S uyenni xzarem mliḥ mammec i ɣa tuyurem, maci am ibuhařiyyen maca am imiɣisen, maḥend ad tawyem ariqqi i řweqt-a, minzi ussan-a d iɛeffanen. War ttiřim d ibuhařiyyen maca fehmem min ixs Arebbi. War sccaram ca s binu i ittawyen ɣar řeqjaḥet, maca iřim tɛemmarem s Arruḥ, am tessawařem jarawem s izehhiden d izřan n usebbeḥ d izřan s Arruḥ, tettɣennajem u tesřiwřiwem deg wuř nwem i Arebbi am tettqadam zi kuř řweqt x marra i Arebbi Tababat deg yisem n Sidi Yeccu Lmasiḥ, u tettwaḍɛem ijj i wenneḍni di tiggʷudi zi Arebbi.

 

A timɣarin, waḍḍɛent i yeryazen nkent am mammec tettwaḍḍɛent i Sidi, minzi aryaz aqa d azeǧif n temɣart amecnaw ɛawed Lmasiḥ iǧan d azeǧif n tmesmunt uca netta d amsenjem n arrimet. Amecnaw tamesmunt i ittwaḍḍɛen i Lmasiḥ amenni ɛawed timɣarin i yeryazen nsent di marra.

 

A iryazen, xsem timɣarin nwem am mammec tuɣa ixs Lmasiḥ tamesmunt uca isellem ixef nnes di ṭṭweɛ nnes,

ḥima ad tt yarr d tamqeddast am d as issizdeg s usird n waman s wawař, ḥima ad igg tamesmunt qibač i yixef nnes s uɛuǧi břa abeqqiḍ niɣ acebriq, maca ad tiři d tamqeddast u břa řɛib. Ammu ittxeṣṣa ad xsen yeryazen timɣarin nsen am arrimet n yixef nsen. Aqa wenni ittexsen tamɣart nnes, aqa ittexs ixef nnes. Uřa d ijj war icarh aysum nnes, maca issecca t, ittḥawař xas am mammec (ittḥawař) ɛawed Lmasiḥ x tmesmunt. Neccin d ixfawen n arrimet nnes, n weysum nnes u n ixsan nnes. X uyenni aryaz ad ijj yemmas d babas maḥend ad iqqen ɣar temɣart nnes, ad iřin s tnayen idsen d ict n arrimet.

 

Ssirr-a d ameqqran, maca necc qqareɣ t zi jjihet n Lmasiḥ d tmesmunt.

Mammec mma tusa-dd, ad ixs kuř ijj tamɣart nnes amecnaw simant nnes u tamɣart ad tweqqar aryaz."

(Af. 5:15-33)

 

Awařen zeg Wedlis Iqeddsen x ccehwat d arrimet

 

Aqa tesřim belli itwanna i řejdud ‘War zenni ca’, maca necc ad awem iniɣ,

marra wenni i ɣa ixzaren ɣar temɣart s nnecwet, aqa izna akides deg wuř nnes.

(Matta 5:27,28)

 

Ma war tessinem ca belli arrimat nwem

ǧant d iɣezdisen n Lmasiḥ?

Ma ad ksiɣ xenni iɣezdisen n Lmasiḥ

 maḥend ad ten ggeɣ d iɣezdisen n řqeḥba? Ɛemmarṣ!

Niɣ war tessinem ca belli wi imunen ak-d řqeḥba,

aqa-t d ict n arrimet akides?

Minzi iqqar “Nitni s tnayen ad iřin d ijj n weysum.”

Maca wenni imunen ak-d Sidi, aqa-t d ijj n arruḥ akides.

Niɣ war tessinem ca belli wi imunen ak-d řqeḥba,

aqa-t d ict n arrimet akides?

 Minzi iqqar “Nitni s tnayen ad iřin d ijj n weysum.”

Arewřem zi tuqeḥbit. Kuř ca n ddanb i ittegg it bnadem, aqa-t barra i arrimet,

maca wenni ittqeḥḥben, aqa ixeṭṭa ḍidd n arrimet nnes.

Ma war tessinem ca belli arrimet nwem

d taddart n Arruḥ Iqeddsen tenni i daywem iǧan,

 tenni i d awem-dd yusin zi Arebbi,

uca xenni kenniw war teǧim ca i yixef nwem?

Aqa temmesɣem-dd s ttaman.

Semɣarem xenni Arebbi di arrimet nwem

u di arruḥ nwem tinni iǧan n Arebbi.

(1 Kurinṭus 6:15-20)

 

Ejj ad yiři řemřac d aweqqar ɣar marra,

d qama (n řemřac) břa řexmej,

minzi Arebbi ad iḥkem x iqeḥbiyyen

u x yenni itteggen zzina.

(Iɛibraniyyen 13:4)

 

Taǧest d tfawt war zemmaren ad zedɣen jjmiɛ

di řemřac

 

Inni ittwasenjmen s liman di Yeccu Lmasiḥ aqa-ten d tarwa n tfawt u war ɣarsen tasɣart ak-d tarwa n taǧest, ixs ad yini ak-d yenni war ittamnen ca (Af. 5:6-8; 2 Kur. 6:14). Awař-a war ixs ad yini belli war ittxeṣṣa i tarwa n tfawt maḥend ad weqqaren niɣ ad ssɛizzen inni war ittamen ca, maca Adlis n Arebbi iqqar aqa war izemmar ad din yiři ijj n umuni yudsen jar wenni ittamnen d wenni war ittamnen ca. S uyenni ittxeṣṣa tarwa n tfawt war meǧicen ca ak-d tarwa n taǧest mɣir mařa inni ɣarsen ṣṣulṭa xasen di tmesřact nřemřac ɛlaḥsab Adlis Iqeddsen ad xas ggen uɣiř. Man aya ixs ad yini belli amasiḥi wenni yumnen aqa  Yeccu Lmasiḥ d Mmis n Arebbi immut x ṣṣalib maḥend ad as yawi asenjem n ddnub nnes, war izemmar ad imřec ak-d ca n yijjen wenni war yumminen ca nican am mammec yumen netta.

 

Mařa ca n yijjen ad yumen di Lmasiḥ awarni řami tuɣa imeǧec qbeř am war yumin ɛad di Lmasiḥ, xenni war ittejji ca wenneḍni maca ad kides iqqim mařa wenneḍni ad iqbeř liman d jdid nnes. Mařa wenni yumnen di Lmasiḥ war iqbiř  liman d jdid nnes uca ijja itt uca iřuḥ (niɣ nettat truḥ), xenni wenni yuminen di Lmasiḥ ad iqqim amenni, war imeǧic ca ɛawed ak-d ijj n řmumin, maca ḥsen mařa iẓẓuǧ i Arebbi, ad taɣ Arebbi ad yarzem uřa uř n wenneḍni ařami ad yamen uřa d netta (netta) di Yeccu Lmasiḥ, Mmis n Arebbi d Mmis n bnadem (ɣar 1 Kur. 7 x tmesřayin-a).